به ابتکار نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران نزد یونسکو و با همکاری رایزنی فرهنگی کشورمان در فرانسه، همچنین با همراهی نمایندگیهای دائم تاجیکستان و افغانستان و نیز خردسرای فردوسی، شامگاه فرهنگی بزرگداشت شاهنامه فردوسی، در تاریخ ۲۵ تیر ۱۴۰۴ در مقر سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در شهر پاریس برگزار گردید.
این مراسم با هدف بررسی پیامها و ارزشهای جهانی شاهنامه، اثر ماندگار حکیم ابوالقاسم فردوسی و با حضور سفرای سه کشور فارسیزبان نزد یونسکو، استادان برجسته ادبیات فارسی، و علاقهمندان به فرهنگ و زبان پارسی برگزار شد. ۶۵ نفر از علاقمندان به شعر و ادب پارسی به صورت حضوری و صد نفر نیز به صورت برخط در این مراسم شرکت داشتند.
مراسم با عنوان «شامگاه فرهنگی: شاهنامه فردوسی» و در قالب مجموعهای از سخنرانیهای علمی، فرهنگی و هنری، فرصتی برای تأمل در این پرسش بنیادین بود که: «شاهنامه برای جهان امروز چه سخنی دارد؟»
در ابتدای برنامه، «احمد پاکتچی» نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد یونسکو، سخنرانی خود را با موضوع «دانش در شاهنامه و نسبت آن با گفتمان یونسکو» ارائه داد و شاهنامه را منبعی برای درک خرد ایرانی و تعاملات فرهنگی دانست.
سپس، «دلشاد کمالزاده رحیمی» سفیر تاجیکستان، و «محمدهمایون عزیزی» سفیر افغانستان نزد یونسکو، در سخنرانیهای خود بر نقش فردوسی در حفظ زبان و هویت فرهنگی مشترک میان ملتهای فارسیزبان تأکید کردند.
در ادامه، «آزیتا افراشی» رئیس انجمن زبانشناسی ایران، در یک سخنرانی ویدئویی به موضوع «احساسات و عواطف در شاهنامه» پرداخت و جنبههای عاطفی این اثر را از منظر زبانشناسی بررسی کرد.
«محمود فتوحی» استاد دانشگاه فردوسی مشهد، نیز با موضوع «گفتمان جهانی خطبههای شاهان شاهنامه»، تحلیلی از محتوای سیاسی و اخلاقی این بخشهای اثر ارائه داد.
در بخش هنری برنامه، شاهنامهخوانی زنده توسط «هادی شیرازی» لحظاتی از حماسه و حکمت شاهنامه را برای حاضران زنده کرد.
همچنین سخنرانی ضبطشده «علیرضا قیامتی» قائممقام خردسرای فردوسی، با عنوان «پیامهای جهانی شاهنامه» پخش شد.
در بخش پایانی این مراسم، «محمدجعفر یاحقی» استاد برجسته دانشگاه فردوسی مشهد و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، سخنرانی خود را با موضوع «رویکردهای جهانی شاهنامه» ایراد کرد و شاهنامه را اثری دانست که ظرفیت تبدیل شدن به بستری برای گفتوگوی بینفرهنگی در سطح جهانی را دارد.